گروه ویتامین K خانواده شناخته شده ای از ویتامین های متفاوت از جمله ویتامین k2 ویتامین K3 است که از نظر ترکیبات ساختار مشابهی دارند.
ویتامین K3 که به نام منادیون نیز شناخته شده نوعی ویتامین K مصنوعی است که احتمالا کمتر درباره آن شنیده اید و اطلاعات زیادی درباره فواید، کاربردها و مضرات احتمالی آن ندارید.
در ادامه مطلب قصد داریم به معرفی کامل ویتامین K3 بپردازیم. با مجله اینترنتی ماهتوتا همراه باشید.
ویتامین K3 چیست؟
ویتامین K از ویتامین های مهم و ضروری برای سلامت بدن است که نقش مهمی در لخته شدن خون و سلامتی استخوان ها ایفا می کند و خطر تشکیل و تجمع کلسیم در بافت ها، اندام ها و عروق خونی افرادی که به بیماری های خاص همچون بیماری کلیوی، بیماری قلبی و دیابت مبتلا هستند را کاهش می دهد.
ویتامین K3 نیز در واقع نوعی ویتامین K مصنوعی است که برخلاف دو نوع دیگر یعنی ویتامین K1 (معروف به فیلوکینون) و ویتامین K2 (معروف به مناکینون) به طور طبیعی تولید نمی شود.
ویتامین K3 در کبد ما به ویتامین K2 تبدیل می شود، بدن بسیاری از حیوانات قادر است این ویتامین را به اشکال فعال ویتامین K تبدیل کند.
با وجود این به دلیل مضرات و نگرانی هایی که درباره ایمنی این ویتامین برای سلامتی انسان وجود دارد عرضه و فروش مکمل های ویتامین K3 ممنوع است و از آن اغلب در غذای طیور و همچنین حیوانات خانگی تجاری از جمله سگ و گربه استفاده می شود.
تاثیرات ویتامین K3 بر انسان
سال ها پیش و حدود دهه 80 و 90 میلادی بود که دانشمندان متوجه شدند ویتامین K3 با این که نام ویتامین را با خود یدک می کشد اما در واقع برای سلامتی انسان ها مضر می باشد زیرا به کبد آسیب رسانده و باعث از بین رفتن گلبول های قرمز خون حاوی اکسیژن می شود.
به همین دلیل امروزه تنها مکمل های ویتامین K1 و K2 از خانواده ویتامین K در بازار عرضه می شود.
گفته شده مصرف این ویتامین برخلاف اثر بدی که روی انسان ها دارد در صورتی که در دوزهای مناسب استفاده شود در حیوانات خانگی خطری به دنبال نخواهد داشت اگرچه در این زمینه نیز اختلاف نظر وجود دارد.
به طور کلی می توان گفت احتمال سمیّت ناشی از فرم های طبیعی ویتامین K یعنی ویتامین های K1 و K2 در مقایسه با ویتامین K3 بسیار کمتر است.
لازم به ذکر است هنوز حداکثر دوز مصرف برای ویتامین K تعیین نشده است.
بیشتر بخوانید: خواستیم زمین را برای مهربانی مهیا کنیم
فواید و خواص ویتامین K3
1. خاصیت ضد سرطانی ویتامین K3
با وجود مضرات ویتامین K3 در انسان ها، به نظر می رسد این ماده خاصیت ضد سرطانی و ضد التهابی داشته باشد.
دانشمندان احتمال می دهند این ویتامین با فعال کردن یک کلاس خاص از پروتئین ها، سلول های سرطانی سینه، روده بزرگ و کلیه را از بین برده و همچنین تولید گونه های اکسیژن فعال – مولکول هایی که می توانند به سلول های سرطانی آسیب رسانده یا آن ها را از بین ببرند – را افزایش می دهد.
2. خاصیت ضد باکتریایی ویتامین K3
ویتامین K3 در کاهش رشد و نمو باکتری های اچ پیلوری که از انواع باکتری های مضر در معده انسان است تاثیر مثبت داشته و توانایی تکثیر آن ها را کاهش می دهد.
نکته: حتی اگر در آینده از خواص ذکر شده برای ویتامین K3 اطمینان صد در صد ایجاد شود همچنان باید دید آیا این مزایا نسبت به مضراتی که این ویتامین برای بدن دارد در کفه سنگین تر ترازو قرار دارد یا خیر.
انسان به چه مقدار ویتامین K نیاز دارد؟
طبق توصیه آکادمی ملی علوم، زنان بزرگسال به 90 میکروگرم و مردان بزرگسال به 129 میکروگرم ویتامین K در روز نیاز دارند.
از طرف دیگر سازمان ایمنی غذای اتحادیه اروپا فقط مصرف روزانه 70 میکرو گرم – یا 1 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن – در بزرگسالان را توصیه کرده است.
این توصیه ها مبتنی بر حداقل مصرف ویتامین K برای جلوگیری از علائم کمبود (خونریزی) می باشد. با این حال هنوز دوز ایده آل این ویتامین برای بهینه سازی سلامت استخوان و جلوگیری از کلسیفیکاسیون عروقی – تجمع کلسیم در عروق – تعیین نشده است.
از آن جا که ویتامین K در بسیاری از مواد غذایی یافت می شود بیشتر افراد از طریق رژیم غذایی معمول خود می توانند به اندازه کافی از این ویتامین دریافت کنند.
منابع غذایی ویتامین های K1 ، K و K2
ویتامین K1 به طور طبیعی در مواد غذایی زیر یافت می شود:
- سبزیجات برگ سبز از جمله برگ کولارد، اسفناج، کلم کیل، کلم بروکلی
- روغن های گیاهی مانند روغن سویا و کانولا
- بعضی میوه ها از جمله بلوبری و انگور
ویتامین K2 به طور طبیعی در مواد غذایی زیر یافت می شود:
- غذاهای تخمیر شده مانند کلم ترش و ناتو – یک غذای سنتی ژاپنی تهیه شده از لوبیا سویا تخمیر شده
- فراورده های گوشت مرغ
- این نوع ویتامین توسط باکتری های موجود در دستگاه گوارش نیز تولید می شوند
برخی منابع خوب ویتامین k عبارتند از:
- 85 گرم ناتو: 708 درصد نیاز روزانه بدن
- نصف فنجان (18 گرم) برگ کولارد: 442 درصد نیاز روزانه بدن
- نصف فنجان (45 گرم) برگ شلغم: 335 درصد نیاز روزانه بدن
- یک فنجان (28 گرم) اسفناج: 121 درصد نیاز روزانه بدن
- یک فنجان (21 گرم) کلم کیل: 94 درصد نیاز روزانه بدن
- نصف فنجان (44 گرم) بروکلی: 92 درصد نیاز روزانه بدن
- 1 قاشق غذاخوری (14 میلی لیتر) روغن سویا: 21 درصد نیاز روزانه بدن
- 3/4 فنجان (175 میلی لیتر9 آب انار: 16 درصد نیاز روزانه
- نصف فنجان (70 گرم) بلوبری: 12 درصد نیاز روزانه بدن
- 84 گرم سینه مرغ: 11 درصد نیاز روزانه بدن
- یک فنجان (35 گرم) کاهو: 12 درصد نیاز روزانه بدن
این که چه مقدار ویتامین K جذب بدن می شود به منبع آن بستگی دارد.
برای مثال ویتامین K موجود در سبزیجات برگ سبز به کلروپلاست های موجود در آن بستگی دارد که باعث می شود بدن ویتامین K موجود در روغن ها و مکمل های آن را سخت تر جذب کند.
با این وجود سبزیجات برگ سبز به عنوان منبع غالب ویتامین K در برخی رژیم های غذایی از جمله رژیم های غذایی آمریکایی شناخته شده و با مصرف همزمان آن ها و چربی هایی همچون روغن، آجیل ها یا آووکادو می توانید جذب ویتامین از این سبزیجات را افزایش دهید.
همه چیز درمورد ویتامین K3
نکته مهم: از آن جا که ویتامین K می تواند با داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین تداخل داشته باشد حتما قبل از مصرف این مکمل ها یا افزایش مصرف غذاهای سرشار از ویتامین K با پزشک خود مشورت کنید. گفته شده نیازی به حذف یا محدود کردن غذاهای سرشار از ویتامین K نیست بلکه کافیست مصرف آن ها را مقدار ثابتی نگه داشته باشید.
بیشتر بخوانید: تو را به اندازه خودت، اندازه آن قلب پاکت دوست میدارم
منبع: healthline